Dışında Nasıl Yazılır?

Bu makalede, dışında kelimesinin nasıl doğru bir şekilde yazılacağıyla ilgili çeşitli konular ele alınacak.

Dışında Nasıl Yazılır?

Dışında kelimesinin nasıl doğru bir şekilde yazılacağı ile ilgili çeşitli konular ele alınacak. Bu makalede, dışında kelimesinin doğru yazılışı ve kullanımı hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca, dışında kelimesinin -siz ile birleşik yazıldığı durumlar ve -siz ekleriyle birleşik kullanım örnekleri de açıklanacaktır. Dışında kelimesinin bazı durumlarda -siz ekleriyle birleşik yazılmadığı örneklerle birlikte anlatılacak. Ayrıca, dışında kelimesinin alternatif yazılışları, ayrı yazılması gereken durumlar ve kısaltmaları da ele alınacaktır. Konuyla ilgili olarak ayrıntılı bilgiler tablolar, listeler ve örnek cümleler aracılığıyla sunulacaktır.

Dışında kelimesi

Dışında kelimesi, “dış” kelimesinin fiil ya da isimlendirme hallerine “değil” anlamı katan bir ek olan “sız” ile birleşerek oluşturulmuş bir kelime türevidir. Türkçe dilbilgisine göre “dışında” kelimesi birleşik şekli ile kullanılmalıdır. Doğru yazılışı “dışında” şeklindedir. Bu kelime genellikle bir durumun, bir olayın ya da bir yerin dışında olduğunu ifade etmek için kullanılır.

Örneğin:

• Akşam yemeği için restoran önerilerimiz arasında dışında işletmesi bulunmaktadır.
• Gezi programımızda müze ziyaretlerinin dışında da farklı etkinlikler yer almaktadır.

Bu örneklerde görüldüğü gibi “dışında” kelimesi, restoranın seçenekler arasında yer almadığını veya gezi programının sadece müze ziyaretlerinden ibaret olmadığını anlatmaktadır.

Dışında kelimesi, Türkçe dilbilgisine göre “dış” ve “-siz” eklerinin birleşimiyle oluşturulan bir sözcüktür. Bu sözcük, bir şeyin içerisinde olmadığını, dışında olduğunu ifade etmek için kullanılır.

“-siz” ekleri ile birleşik yazılan “dışsız” kelimesi, “dışında” şeklinde doğru birleşik yazılır. Örneğin, “Dışsız bir hareketle yanına gittik” ifadesinde hareketin dışında, etkisi ya da katılımı olmadan gerçekleştiği anlatılır.

Örnek olarak, “Havadan dışsız bir ses geldi” ifadesinde ise dışında yerine kullanılan “dışsız”, sesin kaynağının dışında olduğunu belirtir. Kelimenin anlamı açısından “dışında” ifadesi önemlidir.

Dışında kelimesi bazı durumlarda “-siz” ekleriyle birleşik olarak yazılmaz. Bu durumlar genellikle kelimenin alternatif yazılışlarında ortaya çıkar. Örneğin, “Dışında” yerine “harici”, “dış yüzeyi” veya “dış cephesi” gibi ifadeler de kullanılabilir.

Dışında kelimesinin ayrı yazılması gereken bazı durumlar da vardır. Örneğin, “Dışında” kelimesi cümle içinde vurgulu bir şekilde kullanıldığında, ayrı olarak yazılabilir. Örneğin, “Yemek masasının dışında bir köşede duruyordu.”

Dışında kelimesi bazı durumlarda kısaltılarak da kullanılabilir. Bu durumlar genellikle yazım kolaylığı ya da yer kazanma amacıyla tercih edilir. Örneğin, “Dışında” yerine “dşnda” şeklinde kısaltılabilmektedir.

-siz

Dışında kelimesinin doğru yazılışı ve kullanımı hakkında bilgi verilecek olan bu bölümde, “-siz” ekini kullanarak birleşik yazılışlar ele alınacaktır.

ile birleşik yazılışı

“Dışında” kelimesinin doğru birleşik yazılışı, “-siz” ekinin kelimenin sonuna getirilmesiyle oluşur. Yani, “dışsız” şekilde yazılır. Bu birleşik yazım, kelimenin “dış” köküne “-siz” ekinin eklenmesiyle oluşan yeni bir kelime yapısıdır. “Dışsız” kelimesi, “dış” anlamını taşıyan bir ismin hali sıfatıdır ve “dış” kelimesine “-siz” eki gelerek oluşturulur. Örneğin, “Havanın dışındaki ses” cümlesinde “dışındaki” yerine “dışsız” kullanılabilir, yani cümle şu şekilde de yazılabilir: “Havanın dışsız sesi”. Bu şekilde, kelimenin doğru birleşik yazımını kullanarak anlamı etkili ve doğru bir şekilde ifade etmiş oluruz.

Dışsız kelimesi, “-siz” ekleriyle birleşerek farklı cümlelerde kullanılabilir. İşte bunlardan bazı örnekler:

Örnek 1:	Havadan dışsız bir ses geldi.
Örnek 2:	Dışsız bir hareketle yanına gittik.

Yukarıdaki örneklerde, “-siz” ekleriyle birleşen “dış” kelimesi, farklı anlamlarla kullanılmaktadır. İlk örnekte, “havadan” gelen bir sesin dışında bir nesneye işaret edilmektedir. İkinci örnekte ise, yanına geçişin dışarıdan herhangi bir müdahaleyle gerçekleşmediği belirtilmektedir. Bu şekilde, “-siz” ekleriyle birleşik kullanımlarla dışında kelimesi, anlamı güçlendiren ve detay ekleyen bir ifade oluşturur.

-siz

-siz, dışında kelimesinin Türkçe yazılışında kullanılan bir ek olarak bilinir. Bu ek, “dışında” kelimesiyle birleşik bir şekilde kullanıldığında “dışsız” kelimesini oluşturur. Genellikle “dışında” kelimesiyle birleşik yazılırken “-siz” ekini kullanarak, belli bir şeyin dışında bulunmadığını ifade ederiz.

Bu birleşik kullanımı örneklerle açıklayalım:

• Örnek 1: Havadan dışsız bir ses geldi.
• Örnek 2: Dışsız bir hareketle yanına gittik.

Görüldüğü gibi, “-siz” ekiyle birleşen dışında kelimesi, bir şeyin dışında gerçekleşen bir durumu veya özelliği ifade etmek için kullanılır.

ekleriyle birleşik kullanım örnekleri

Ekleriyle birleşik kullanım örnekleri, “dışsız” kelimesinin farklı cümlelerde nasıl kullanıldığını gösterir. İşte bazı örnekler:

• • Örnek 1: Havadan dışsız bir ses geldi.

Etrafta kimse yokken havadan gelen bir sesin dışsız bir şekilde ifade edildiği bir örnektir. “Dışsız” kelimesi, sesin kaynağının tanımlanmasında kullanılmıştır.

• • Örnek 2: Dışsız bir hareketle yanına gittik.

Dışsız bir hareketin gerçekleştiği durumu ifade eden bir örnektir. Burada, hareketin sessiz ve hızlı bir şekilde gerçekleştiği anlatılmaktadır.

Bu örnekler, “dışsız” kelimesinin farklı bağlamlarda nasıl kullanılabileceğini göstermektedir. Daha fazla örnek için makalenin diğer bölümlerine bakabilirsiniz.

Örnek 1: Havadan dışsız bir ses geldi.

Örnek 1: Havadan dışsız bir ses geldi.

Bu örnekte dışsız kelimesi, havadan gelen bir sesin nasıl ifade edildiğini anlatmaktadır. “Dışsız” kelimesi, “dış” ve “sız” kelimelerinin birleşiminden oluşur. “Dış” kelimesi “dışarıda” anlamına gelirken, “sız” eki ise “olmama” anlamında kullanılır.

Örnekteki cümlede, havadan gelen bir sesin dışarıda, yani kaynağının belirsiz bir şekilde duyulduğu anlatılmaktadır. “Havadan dışsız bir ses” ifadesiyle, sesin nereden geldiği belli olmadığı ve dışarıda bir kaynağının olduğu ima edilmektedir.

Bu şekilde kullanılan “dışsız” kelimesi, olayı doğrudan anlatarak okuyucunun dikkatini çekmektedir. Aynı zamanda, olayın gizemli ve sürprizli bir şekilde gerçekleştiğini ifade etmektedir.

Örnek 2: Dışsız bir hareketle yanına gittik.

Örnek 2: Dışsız bir hareketle yanına gittik.

Bu örnekte hareketin dışsız bir şekilde gerçekleştiği anlatılmaktadır. “Dışsız” kelimesi, hareketin sessiz ve fark edilmeyecek derecede yapıldığını ifade etmektedir. Bu durumu anlamak için örneği inceleyelim.

Hareket	Dışsız Bir Şekilde Gerçekleşme
Yanına gitmek	Dikkat çekmeden ve sessizce yanına varmak

Görüldüğü gibi, “dışsız” kelimesi hareketin nasıl gerçekleştiğini ifade ederek hareketin sessiz ve fark edilmeyecek şekilde yapıldığını vurgulamaktadır. Böylece, örnekteki hareketin dikkat çekmeyen bir şekilde gerçekleştiği anlatılmaktadır.

Dışında kelimesi farklı durumlarda dışsız ekleriyle birleşik kullanılmayabilir. Örneğin, “dışında bırakmak” veya “dışında tutmak” gibi ifadelerde dışsız ekleri kullanılmaz. Bu tür kullanımlarda “sizi”, “onu”, “bizi” gibi iyelik zamirleriyle birleşen “dışındayım”, “dışındayız”, “dışındasın”, “dışındasınız”, “dışındaydım”, “dışındaydık”, “dışındaysan”, “dışındaysanız” gibi ifadeler kullanılır.

Örneğin:

• Güzel bir tatil yapmak istiyoruz, seni dışındayız.
• Olayların içinde değil, dışında olmak gerekiyor.
• Onları dışındaydık ve işlerine karışmadık.

Yukarıdaki örneklerde, “dışında” kelimesi iyelik zamirleri ile birlikte kullanılarak anlamını aktarmaktadır. Bu tip kullanımlarda dışsız ekleri kullanmanıza gerek yoktur.

-siz

Dışında kelimesi, “dış” kelimesine “-sız” eki eklenerek oluşturulan bir türevidir. Türkçe dilbilgisine göre, “-sız” eki, bir kelimeye “-sız” anlamını katarak olumsuz bir anlam oluşturur. Bu durumda, “dışında” kelimesi, “dış” kelimesinin olumsuz anlamını ifade eder.

• Örnek 1: Havadan dışsız bir ses geldi.
• Örnek 2: Dışsız bir hareketle yanına gittik.

Görüldüğü gibi, “-sız” ekiyle birleşen “dış” kelimesi, negatif bir anlam taşıyan cümlelerde kullanılır. Bu şekilde, “dışında” kelimesi, “dış” kelimesinin olumsuz anlamını vurgular ve cümledeki olumsuz durumu ifade eder. Bununla birlikte, “-sız” ekiyle birleşen diğer kelimelerde olduğu gibi, “dışında” kelimesi de doğru ve etkin bir şekilde kullanıldığında anlamı daha net bir şekilde ifade eder.

Dışında kelimesinin bazı durumlarda, “-siz” ekleriyle birleşik yazılmadığını görüyoruz. Örneğin, “gece dışında” veya “yağmur dışında” gibi cümlelerde “-siz” ekini kullanmamız gerekmez. Bu gibi durumlarda, “dışında” kelimesi tek başına kullanılır. Öte yandan, “-siz” ekleriyle birleşik yazılan kullanımlar da mevcuttur ve daha çok nesne ilgi ekleri ile birlikte kullanılırlar. Örneğin, “ev dışındaki ağaçlar” veya “okul dışına çıkmak” gibi cümlelerde “-siz” ekini kullanarak “dışında” kelimesini kullanmış oluruz.

-siz

Dışında kelimesinin doğru yazılışı ve kullanımı hakkında bilgi verildiği bu makalede, “-siz” ile birleşik yazılan durumlar ele alınacak. Dışsız kelimesinin nasıl doğru birleşik yazıldığı ve kullanıldığı açıklanacak. Örnek cümleler ile -siz ekleriyle birleşik kullanımlar gösterilecek.

Dışında kelimesi, birleşik kullanımda -siz ekleriyle yazılmaz. Bu durum bazı cümlelerde dikkat çekebilir.

Örneğin;

• “Dışında” kelimesinin doğru yazılışı “dışsız” şeklindedir.
• “Dışında” yerine “dışsız” kelimesi kullanılarak cümlelerde anlam tam ve doğru bir şekilde ifade edilmelidir.
• “Havada dışsız bir ses geldi.”
• “Dışsız bir hareketle yanına gittik.”

Görüldüğü gibi, “dışsız” kelimesi, “dışında” kelimesinin doğru yazılışı ve kullanımının örneklerini göstermektedir. Buna dikkat ederek, “dışında” kelimesinin -siz ekleriyle birleşik yazılmadığı durumlarda doğru bir şekilde kullanabilirsiniz.

Alternatif yazılışlar

Alternatif yazılışlar

Dışında kelimesi çeşitli alternatif şekillerde yazılabilir. Bunlar şunlardır:

• Dışzında
• Dışınder
• Dıhında

Bu alternatif yazılışlar, başta dışında kelimesinin yanlış yazılması olsa da, dildeki değişim ve yaygın kullanım nedeniyle kabul görmüş farklı bir yazım şeklidir. Ancak, kaynaklarda ve yazılı belgelerde genellikle dışında şekli tavsiye edilir. Bu alternatif yazılışlar nadiren kullanılıyor olsa da, özellikle konuşma dilinde duyulabilir. Yine de, resmi yazışmalarda ve dil kurallarına uygun bir şekilde yazılan metinlerde dışında kelimesi kullanılmalıdır.

Ayrı Yazılış Belirtileri

Ayrı Yazılış Belirtileri

“Dışında” kelimesi genellikle birleşik olarak yazılırken, bazı durumlarda ayrı yazılması gerekmektedir.

• Anlam değişikliği: “Dışında” kelimesi anlamını değiştirmeden kullanılıyorsa ayrı yazılabilir. Örneğin: “Evde sadece dışında tutulacak eşyalar var.”
• Cümle yapısı: Cümlede, “dışında” kelimesi vurgulanacak veya ayrı bir anlam katılacaksa ayrı yazılabilir. Örneğin: “Kitapların dışında başka ne okuyorsun?”
• Alışılmış kullanım: Bazı ifadelerde “dışında” ayrı yazılır çünkü bu şekli alışılmıştır. Örneğin: “Kurallar dışında her şey serbest.”

Bu durumlar dışında genellikle “dışında” kelimesi birleşik olarak yazılır. Ancak, doğru kullanımı için cümle yapısı ve anlamını dikkate almak önemlidir.

Kısaltmalar

Kısaltmalar

Bazı durumlarda, “dışında” kelimesi kısaltılarak kullanılabilir. Bu kısaltmalar genellikle konuşma dilinde veya yazılı anlatımda daha sık kullanılır. İşte “dışında” kelimesinin bazı kısaltma örnekleri:

• dş.: Dışında
• dşd.: Dışında olduğu
• dşs.: Dışısında
• dşdn.: Dışındaki

Bu kısaltmalar, “dışında” kelimesinin anlamını korurken metni daha kısa ve hızlı bir şekilde ifade etmek için kullanılır.