Bebeğin zihinsel engelli olabileceği, doğumda veya sonrasında meydana gelen sorunlardan kaynaklanabilir. Fiziksel belirtiler arasında, bebeğin fiziksel özellikleri ile ilgili sorunlar yer alır. Baş gelişimindeki sorunlar, bebeğin başının normalden daha büyük veya küçük olması, bebeğin hareketlerinde dengesizlik ve kas kasılması gibi belirtiler de zihinsel engeli gösterebilir. Davranışsal belirtiler ise, bebeğin diğer bebeklere göre yavaş gelişmesi, gülümseme, seslere tepki vermemesi veya göz teması kuramaması ile ilgilidir. Diğer belirtiler arasında ise, bebeğin kalıtsal faktörler veya kronik hastalıkları olması da zihinsel engel riskini artırabilir. Ebeveynler, bebeklerinde bu belirtileri fark ederse, uzman hekimlerle görüşmelidirler.
Fiziksel Belirtiler
Bebeklerde görülen fiziksel belirtiler zihinsel engelin varlığını göstermektedir. Fiziksel olarak daha küçük ya da büyük olma, yüz ya da kol yapısının simetrik olmama gibi belirtiler zihinsel engel düşündürmektedir. Ayrıca beyin hasarı sonrası oluşan hareketlerde değişiklikler de fiziksel belirtiler arasında yer alır. Örneğin, bebekler ellerini düzenli olarak sallamak yerine sabit tutmayı tercih ederler. Bebeğin fiziksel özelliklerinin diğer bebeklere göre farklı olması durumunda doktorunuza danışmanız önemlidir. Doktorunuz fiziksel incelemelerle birlikte gelişim takibi yaparak, bebeğinizin zihinsel sağlığı hakkında size yardımcı olacaktır.
Doğumda Meydana Gelen Sorunlar
Bebeğin zihinsel engelli olabileceğine dair belirtiler arasında doğum sırasında meydana gelen sorunlar da yer alır. Gebelik sürecinde yaşanan komplikasyonlar çocuğun sağlığı üzerinde etki edebilir. Örneğin, bebeğin oksijen alması gereken süre boyunca az bir süre oksijensiz kalması, beyin hasarına ve zihinsel engelli olmaya neden olabilir. Ayrıca, bebeğin doğum sırasında travma yaşaması veya güç doğum nedeniyle bebeğin beyne giden kan akışının azalması da sorunlara yol açabilir. Bu gibi durumlarda doktorlar, bebeğin gelişimini yakından takip ederek erken müdahale edebilirler.
Baş Gelişimi
Bebeğin baş gelişimi, zihinsel engelli olabileceğinin başka bir belirtisi olabilir. Genellikle, bebeğin başının büyüklüğü ve şekli, zihinsel engel oluşumu hakkında bir fikir verebilir. Çoğu zaman, normal bir bebek doğduktan sonra başının çevresi ölçülür ve daha sonra belirli bir zamanda tekrar ölçülür. Normal bir bebeğin baş çevresi, her ölçüm arasında birkaç santimetre artar. Ancak zihinsel engelli bir bebekte, bu büyüme hızı normalden daha yavaş olabilir. Ayrıca, bebeğin başının şekli de incelenmelidir. Örneğin, aşırı derecede büyük bir başa sahip olmak, zihinsel engel riskinin daha yüksek olduğu anlamına gelebilir.
Davranışsal Belirtiler
Bebeklerin davranışlarından zihinsel engelin belirtilerini anlayabilmek mümkündür. Örneğin, bebeğin göz teması kuramaması veya ses ve yüz ifadelerine karşılık verememesi gibi davranışlar zihinsel engel işaretleri olabilir. Ayrıca, bebeğin diğer bebeklere göre daha yavaş büyüme ve gelişme göstermesi de bir belirtidir. Bu tür davranışların sık görülmesi durumunda, bir uzmanla görüşmek ve olası bir zihinsel engel için erken teşhis ve müdahale önemlidir.
- Bebek göz teması kuramıyorsa
- Ses ve yüz ifadelerine karşılık veremiyorsa
- Diğer bebeklere göre daha yavaş büyüme ve gelişme gösteriyorsa
İletişim Kuramama
Bebeğin zihinsel engelli olabileceğinin belirtileri arasında ilgi çeken noktalardan biri, bebeğin iletişim kurma yeteneğindeki sorunlardır. Bu sorunlar bebeğin göz teması kuramama veya farklı ses tonlarına, yüz ifadelerine yanıt verememe ile ortaya çıkabilir. Normal bir bebeğin, karşısındaki kişiye baktığında ya da seslendiğinde tepki vermesi beklenirken, zihinsel özürlü bir bebek bu konularda oldukça sınırlıdır. Aksine, bebeğin ilgisini çekecek bir şeyler olmadıkça sessiz kalabilir veya cevap veremeyebilir. Bu tür davranışlar özellikle 6 ay ve sonrasında daha net bir şekilde görülür.
Bazı durumlarda, bebeğin beden dilini takip ederek iletişim kurulabilir. Örneğin, bebeğin yüz ifadesine bakarak mutlu, üzgün veya aç olduğunu anlayabilirsiniz. Ayrıca, ses tonunuzun tonunu değiştirerek, bebeğinize seslenerek cevap alabilirsiniz. Ancak, bebeğin geçmişte hiçbir zaman göz teması kurmadığı, seslere veya öğelerin bir arada kullanımına tepki vermediği durumlarda, bir uzman görüşüne başvurulması önerilir.
Beklenilen Kiloya Ulaşamama
Bebeğin beklenilen kiloya ulaşamaması, diğer bebeklerin büyüme ve gelişme göstermesine göre daha yavaş olması durumunda zihinsel engel belirtisi olabilir. Bu nedenle bebeklerin kiloları düzenli olarak takip edilmelidir. Bebeğin kilosunun yetersiz gelmesi, beslenme şekli veya beslenme zorluklarından kaynaklanabileceği gibi daha ciddi sağlık sorunlarına da işaret edebilir. Bu nedenle ebeveynlerin bebeklerinin doktor kontrolünde olması ve düzenli olarak takip edilmesi önemlidir. Bebeğin kilo alımı hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için doktorunuza danışabilirsiniz.
Diğer Belirtiler
Bazı bebeklerde fiziksel ya da davranışsal belirtilerin yanı sıra diğer belirtiler de görülebilir.
- Aşırı hassasiyet
- Akıl veren sesler duyma
- İstemsiz hareketler
- Güçsüzlük
- Baş dönmesi
- Depresif davranışlar
- Uyku bozuklukları
Eğer bebeğinizde bu belirtilerden herhangi biri gözlemlerseniz, mutlaka bir pediatrist ile konuşmanız ve gerekli testleri yaptırmanız önemlidir.
Kalıtsal Faktörler
Ailede daha önceden zihinsel engel bir hastalığı olan birey varsa, bu durumda yeni doğan bebeğin de aynı sorunu yaşama ihtimali yüksektir. Bu gibi durumlarda doktorlar gereken tedbirleri almaları için uyarılmalıdır. Genetik faktörlerin bir rol oynayabileceği düşünülürse, aile öyküsünde bu tarz sorunlar olan bireylerin olup olmadığına dikkat edilmelidir. Ayrıca, akraba evliliği de zihinsel engeli olan bebeklerin doğum ihtimalini artırabilir. Yetkililer, gerekli tedbirleri almak için ailelere bu konuda yardımcı olabilirler.
Kronik Hastalıklar
Bebeğin diğer kronik hastalıkları varsa, zihinsel engellilik belirtileri daha da karmaşık hale gelebilir. Bu nedenle, bebeğin tıbbi geçmişi incelenmeli ve diğer hastalıkların neden olabileceği fiziksel veya davranışsal belirtilere dikkat edilmelidir.
Bununla birlikte, bazı kronik hastalıkların zihinsel engelli olma riskini artırabildiği bilinmektedir. Down sendromu gibi genetik faktörlerin neden olduğu durumlar veya doğum öncesi enfeksiyonlar zihinsel engelli olma olasılığını artırabilir.
Bu nedenle, doktorlar bebeğin diğer hastalıklarının yanı sıra ailedeki zihinsel engel durumları hakkında da sorular sorarak bebeğin sağlığı hakkında daha ayrıntılı bir görünüm elde edebilirler. Bu bilgi, bebeğin gerekli tıbbi desteği alması için önemlidir.